| |
PE1MVX > DUTCH 22.06.08 14:34l 225 Lines 12417 Bytes #999 (0) @ WW
BID : 43362_PE1MVX
Read: GUEST DK3EL
Subj: PI4WNO Bull.2008/06/22(1030)
Path: DB0FHN<DB0FOR<DB0MRW<DB0ERF<DB0FBB<DB0IUZ<DB0OVN<DB0GOS<DB0EEO<PI8DAZ<
PI8HGL<PE1MVX
Sent: 080622/1126Z @:PE1MVX.PI8HGL.#ZH1.NLD.EU #:43362 [Wassenaar] $:43362_PE1M
From: PE1MVX@PE1MVX.PI8HGL.#ZH1.NLD.EU
To : DUTCH@WW
RYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRY
----------------------------------------------------------------
- PI4WNO Bulletin. 1030 2008/06/22 (week 25) 21-ste jaargang -
----------------------------------------------------------------
- Clubstation v.d. Afdeling WOERDEN EN OMSTREKEN van de VERON -
- RTTY-bulletin: 10.30, Phone-bulletin 11.00, dan Phone-Ronde. -
- Tijdens -RTTY- kunnen luisteramateurs inmelden: 0348-412738 -
----------------------------------------------------------------
- Politieke loopbanen verhogen het risico op geheugenverlies -
- als beroepsziekte. (Theo A.Peters, KU Nijmegen) -
----------------------------------------------------------------
Vorige week waren in de Ronde: PA3AKN, PA3CXM, PD0LUR, PD1AMY,
PA4RDF, PA7APL, PD1DER, PE1REO, NL-11607.
AFDELINGSBERICHTEN.
------------------
In de maanden juli en augustus zijn geen bijeenkomsten.
Wij wensen iedereen prettige vakantie en behouden thuiskomst.
BIJEENKOMST.
------------
Vijftien geinteresseerden gaven donderdagavond acte de presence
op onze bijeenkomst. Het onderwerp van de avond was blijkbaar
aantrekkelijker dan de vorige keer.
Helaas was Nan onverwachts verhinderd, zodat we zelf voor onze
koffie moesten zorgen.
Giel bracht enkele bakken met onderdelen mee, afkomstig uit de
shack van wijlen PA0MRN, een welkome gelegenheid om onze
onderdelen voorraad aan te vullen met kristallen, stekkers,
pluggen, boeken, enz. Giel vertelde ons over zijn laatste
bezoeken aan Jaap, waarin Jaap via Giel afscheid nam van onze
club.
Wederom door allerlei kleine aanloop problemen met het projectie
systeem begon de lezing met enige vertraging. Dit ongemak werd
ruimschoots goed gemaakt door de interessante presentatie van
Henk Vrolijk, PA0PHPV, over de rubidium oscillator.
Henk, is op allerlei nivos werkzaam geweest bij het ministerie
van defensie in het frequentie beheer. Stabiele en nauwkeurige
frequentie bronnen en tijdklokken nauwkeurige behoorden bij zijn
werkgebied. Toen hij een aantal jaren geleden in de Goudse ronde
iemand hoorde vragen wat een Rubidium frequentie standaard is,
klom hij in de pen en schreef een verhandeling in meerdere
afleveringen voor het PI4GAZ bulletin. (de serie kunt u ook op
de Woerdense website lezen).
De lezing voor onze afdeling ging over de rubidium oscillator en
de toepassing bij frequentie hopping. Een verslag van de lezing
vind u verder in dit bulletin.
In de pauze vertoonde Fred, onze secretaris, een videofilm van
Rob, PA3GVI over de afgelopen velddag. De velddag was een groot
succes, een voortreffelijk team, een goede sfeer, goede appa-
ratuur en zeer veel verbindingen. (PA0PHB)
De rubidiumfrequentiestandaard
------------------------------
In een ARRL-bulletin van 2003 werd melding gemaakt van een CW
verbinding op 145 GHz die amateurs in USA maakten over 62 km.
De lokatie was hoog in de bergen: vrij zicht maar sterk wisse-
lende temperaturen en ver van huis, dus zonder lichtnet,
airconditioning, etc. Om in dergelijke omstandigheden de frequenties van beide transceivers redelijk gelijk te houden is
het gebruik van een kristal gestuurde oscillator niet meer
mogelijk.
Op 145 GHz heeft men minder dan 0.100 muW zendvermogen beschik-
baar, terwijl de ontvangers een hoog ruisgetal hebben.
Dit resulteert in een zeer lage signaal/ruisverhouding.
Men moet dan werken met smalband modes als CW om een verbinding
te kunnen maken. Maar dat vereist zeer goede stabiliteit en
frequentie nauwkeurigheid.
De minimum eis aan de frequentie is dan 1 Hz per GHz ofwel
1.10-9. Een TCXO met 2.10-8 per graad C is dus niet bruikbaar.
Zelfs een, met behulp van DCF77 gestabiliseerde, kristal oscil-
lator haalt op zijn best 1.10-9.
Een trillend kristal dankt zijn eigenschappen aan een groot
aantal nauw met elkaar verbonden atomen die vast zitten in een
kristalrooster. Mechanische slijtage, wrijving en temperatuur-
variaties veroorzaken daardoor variatie in de frequentie.
Beter is het om alleen gebruik te maken van de eigenschappen van
een geisoleerd atoom.
Dan komen we op het gebied van de atoom standaard.
De stabiliteit wordt bepaald door atoomconstanten, die erg
stabiel zijn en naukeurig bekend. De Cesiumstandaard is echter
te complex en te duur voor amateur gebruik, maar met Rubidium
gestabiliseerde kristaloscillatoren worden reeds op de markt
aangeboden voor 400 euro. Zo'n oscillator haalt een stabiliteit
van 4.10-11 over een temperatuurbereik van 0 tot 50 graden C.
Rubidium is een kwik-achtig alkalimetaal, dat reeds vloeibaar
wordt bij 40 graden C. Het zit in de zelfde groep als Lithium,
Natrium, Kalium en Cesium. Het moet niet verward worden met
robijn, dat een variant is van aluminiumoxide.
Rubidium atomen in gasvormige fase zenden licht uit als ze
worden geactiveerd. In een sterk verdund gas staan de atomen zo
ver van elkaar dat ze elkaar niet meer beinvloeden.
Rondom de positieve kern draaien electronen in een beperkt
aantal door atoomwetten bepaalde banen. Om een electron een
baantje te laten verspringen is een vaste, daarbij behorende,
energie nodig. Volgens quantumtheorie kan dat met een electro-
magnetisch golf van een bepaalde frequentie. Energie en
frequentie zijn gerelateerd door de formule E = h x freq.
Daarbij is h een natuurkonstante, de konstante van Planck en
gelijk aan 6,6 x 10-34 Joule/Hz.
Een rubidium gestabiliseerde oscillator bevat een gasontadings-
lamp waarin rubidium zit. Die zendt een dunne bundel rood licht
uit op twee frequenties die 9.6 GHz van elkaar liggen.
Dat licht gaat door een tweede buis waarin een filter een van
beide roodlicht lijnen er uit filtert. De lichtstraal, waarin nu
slechts een rode spectraallijn zit, gaat via twee kleine gaatjes
door een trilholte heen en treft een fotodiode. De fotodiode zal
dus een electrische spanning afgeven als er licht op komt.
In de trilholte bevindt zich echter rubidium damp. Die damp zal
de lichtstraal absorberen en in alle richtingen weer heruit-
zenden. Er komt dan maar heel weinig licht door het gaatje op de
fotodiode terecht. Maar, om de trilholte zit een magneetspoel.
De om hun eigen as draaiende electronen produceren ook een klein
magneetveld en dus ondervinden ze een kracht van het externe
veld. Daardoor wordt het energienivo van de electronenbanen
verschoven. Het licht wordt daardoor niet meer in de trilholte
geabsorbeerd en de fotodiode zal dan een maximum signaal afgeven.
Maar, we brengen in de trilholte een signaal aan met een
frequentie van precies 9.6 GHz en daardoor voegen we precies de
juiste energie toe om het inkomende licht weer te absorberen.
De fotodiode geeft minimum output.
Een rubidiumoscillator bevat een kristaloscollator die via een
synthesizer een signaal van 9.6 GHz opwekt. De oscillator wordt
via een regellus bijgestuurd, zodanig dat het fotodiode signaal
minimum output geeft. Het 9.6 GHz signaal is daardoor exact
gelijk aan het verschil van de twee rode spectraallijnen van het
rubidiumatoom. Een daarmee is de frequentie van het kristal
gelocked aan de 9.6 GHz van het rubidiumatoom. Het geheel bevat
daarnaast nog een heel pakket aan electronica, onder andere om
het magneetveld op te wekken en bij te sturen. Ook de rubidium
standaard vertoont veroudering, ook dat wordt grootendeels
intern gecorrigeerd.
Al met al een pakketje ter groote van een pakje boter, wat toch
nog zo'n 60 watt aan energie vraagt.
Rubidium gestabiliseerde oscillatoren worden gebruikt in
communicatie system die gebruik maken van frequentie hopping.
Daarbij wordt de uitzend frequentie tot enkele honderden keren
per seconde veranderd, volgens een pseudo random patroon.
Van groot belang is daarbij dat de frequenties van zender en
ontvanger op elk moment gelijk zijn. Ook is het belangrijk om
over de exacte tijd te beschikken om de pseudo random generator
in de ontvanger gelijk te laten lopen met die van de zender.
De rubidiumoscillator zorgt daarbij voor zowel een juiste
frequentie als een nauwkeurige klok. Meer daarover in een
volgende afevering. (PA0PHB)
Uraniumtekort dreigt na 2013.
----------------------------
De afgelopen jaren is de mondiale uraniumproductie zestig
procent van wat kerncentrales nodig hebben.
De rest wordt aangevuld door met name het uranium uit afgedankte
kernkoppen, maar daar raken de kernwapenbezitters vanaf 2013
doorheen. Omdat het lang duurt voor nieuwe uraniummijnen in
productie genomen kunnen worden, dreigt er vanaf dat moment een
tekort aan uranium. Dat stellen het Internationale Energie
Agentschap te Wenen en het Nucleaire Energie Agentschap te
Parijs in hun gezamenlijke publicatie over de uraniumvoorraden.
Vorig jaar was wereldwijd de uraniumvraag 66.500 ton. Met de
bewezen voorraad kan men op basis van het huidige gebruik
tachtig jaar mee. De organisaties verwachten dat in 2030 tussen
94.000 en 122.000 ton uranium per jaar gebruikt wordt. (IEA)
Ultragoedkoop plastic geheugen .
--------------------------------
Een doorbraak in het realiseren van ultragoedkope geheugens van
plastic, zo omschrijven wetenschappers van de Rijkuniversiteit
Groningen de plastic ferroelectric diode technologie die zij
hebben ontwikkeld. Het onderzoek wordt gepubliceerd in het
julinummer van Nature Materials.
De nieuwe technologie is vergelijkbaar met Flash geheugenchips,
omdat het gaat om geheugen dat gegevens vasthoudt als er geen
elektrische spanning op staat. Flash geheugens worden gebruikt
in memory sticks, MP3-spelers, mobiele telefoons en de geheugen-
kaarten van digitale cameras.
De onderzoekers verwachten dat de nieuwe technologie minstens
even belangrijke producten gaat opleveren. Ze denken aan
elektronische prijskaartjes die radiografisch bij de kassa
worden uitgelezen en zo de huidige streepjescode kunnen ver-
vangen. Ook een voedselverpakking die de consument waarschuwt
dat de uiterste houdbaarheidsdatum nadert, behoort tot de
mogelijkheden. (RUG)
Plastic transistor.
-------------------
In 2005 lukte het onderzoekers van een RUG/Philips-team al om
een ferro-elektrische kunststof in te bouwen in een plastic
transistor. Ferro-elektrisch (goed geleidende) materiaal is in
twee verschillende toestanden te zetten via een spanningspuls.
Daarom werkt het als een 'niet-vluchtig' geheugen: het houdt de
gegevens vast zonder energie te verbruiken. Het nadeel van zo'n
transistor is echter dat er voor het programmeren en uitlezen
drie aansluitingen nodig zijn. Dat bemoeilijkt de fabricage.
De uitdaging was om de geheugenfunctie te laten werken met maar
twee aansluitingen, een diode.
De doorbraak in het project met promovendus Kamal Asadi is
gebaseerd op een volledig nieuw concept: in plaats van een
halfgeleidende en ferro-elektrische laag te stapelen, wordt een
mengsel van deze materialen gebruikt. De ferro-elektrische
eigenschappen van het mengsel worden dan vervolgens gebruikt om
de stroom door het halfgeleidende deel te controleren.
De nieuwe geheugendiode is snel programmeerbaar, houdt de
informatie lang vast en werkt bij kamertemperatuur.
De voltages die nodig zijn voor het programmeren zijn laag
genoeg voor praktische toepassingen. De verwachting is, dat het
apparaatje tegen lage kosten is te produceren. De RUG heeft het
nieuwe geheugenelement dan ook gepatenteerd. (RUG)
TENSLOTTE:
----------
Overname van artikelen is toegestaan, mits met bronvermelding.
Hebt U nieuwtjes, vraag/aanbod: E-mail: pi4wno(at)amsat.org
Het Bulletin kan ook gelezen worden op de nieuwe website:
http://hamradio.nikhef.nl/afd/woerden
Giro-nr 193190, VERON Afd.66 P.Mondriaanlaan 22 3443 VN Woerden.
Wilt U onze maandelijkse Convo ontvangen, stuur dan een e-mail.
Prettige dag en tot volgende week! 73 de PI4WNO.
-------------------- Opr. PA0PIM. ------------------------------
nnnn
nnnn
Read previous mail | Read next mail
| |
